ABD ve Arnavutluk’un yaptığı acil toplantı davetiyle bir ortaya gelen BMGK üyeleri, öğlenden sonraki oturumunda İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün, Rusya’nın filtreleme operasyonları yürüterek, savaş hatası sayılacak önemli argümanları içeren raporunu görüştü.
Toplantıda konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Rus hükümeti de dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan gelen bilgilerin, Rus yetkililerin 900 bin ila 1,6 milyon Ukraynalıyı sorguladığını, gözaltına aldığını ve zorla hudut dışı ettiğini gösterdiğini ve Rusya’ya, ekseriyetle de uzak doğu bölgelerindeki izole bölgelere gönderildiklerini söyledi.
Konuşmasında, bu operasyonların, Rusya’nın kendi denetimine gereğince uyumlu yahut uyumlu görmediği şahısları belirlemeyi amaçladığını belirten Thomas-Greenfield, “Ukrayna yanlısı eğilimler nedeniyle Rus denetimini tehdit ettiği düşünülenlerin ‘kaybolduğuna’ yahut daha fazla gözaltına alındığına dair artan ve sağlam deliller var.” dedi.
Büyükelçi Thomas-Greenfield gelen bilgilerin, binlerce çocuğun filtrelemeye tabi tutulduğunu gösterdiğini, “bazılarının ailelerinden ayrıldığını ve Rusya’da evlatlık verilmeden evvel yetimhanelerden alındığını” kaydetti. ABD’ye nazaran, yalnızca temmuz ayında “1800’den fazla çocuk Ukrayna’nın Rus denetimindeki bölgelerinden Rusya’ya transfer edildi”
İddiaları “fantezi” ve yeni bir dezinformasyon kampanyası olarak nitelendiren Rusya, ABD’nin Ukrayna’ya gönderdiği silahların görüşülmesi gayesiyle BMGK’yı acil toplantıya çağırdı.
Toplantıda konuşan Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, Batıyı ülkesini karamalakla suçladı. Büyükelçi Nebenzia, 600 bini çocuk olmak üzere 3,7 milyondan fazla Ukraynalı’nın Rusya’ya yahut doğu Ukrayna’daki Rus denetimindeki ayrılıkçı bölgelere gittiğini, lakin “hapishanelerde tutulmadıklarını” tabir etti.
Daha sonra kelam alan ABD’li büyükelçi Thomas-Greenfield, ABD’nin Rusya’nın filtrelemeyi reddedeceğini bildiğini belirterek şu tabirleri kullandı:
“Ancak bunlardan rastgele birinin yanlışsız olup olmadığını bilmenin kolay bir yolu var. Birleşmiş Milletlerin girmesine müsaade verin. Bağımsız gözlemcilere erişim müsaadesi verin. STK’lara erişim müsaadesi verin. İnsani yardım erişimine müsaade verin. Bırakın dünya neler olduğunu görsün.”
DİCARLO: BM’YE ERİŞİM SAĞLANSIN, TEZLER SORUŞTURULSUN
Siyasi İşlerden Sorumlu BM Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo da konuşmasında, tezlerin soruşturulması davetinde bulundu. DiCarlo, “son derece rahatsız edici” ve “zorla yerinden edilme, hudut dışı etme ve Rusya Federasyonu ve bağlı mahallî güçler tarafından yönetilen ‘filtreleme kampları’” argümanlarının soruşturulmasını istedi.
Rusya’nın denetimindeki bölgelerde yaşayan Ukraynalılara BM’nin erişimi için davette bulundu DiCarlo, Memleketler arası Kızılhaç Komitesi ve Ukrayna’daki BM İnsan Hakları İzleme Misyonu’nun “devam eden savaşla ilgili olarak gözaltına alınan tüm bireylere manisiz erişime sahip olması gerektiğini” söyledi.
DiCarlo, buna Ukraynalı savaş esirlerinin ve Rusya Federasyonu’ndaki tutukluların gözaltı yerlerine erişim de dahil olduğunu belirterek, “Çatışmanın her iki tarafı da milletlerarası hukuktan doğan yükümlülüklerine tam olarak uymalıdır.” dedi.
DiCarlo, “Rus makamlarının ebeveyn bakımı olmayan çocuklara Rus vatandaşlığı vermek için kolaylaştırılmış bir prosedür benimsemesinden ve bu çocukların Rus aileleri tarafından evlat edinilmeye uygun olacağından tasa duyuyoruz” sözlerini kullandı.
‘RUSYA VE İLİŞKİLİ KÜMELER UKRAYNALI SİVİLLERİ “FİLTRELEME” SÜRECİNE TABİ TUTTU’
BM İnsan Hakları Genel Sekreter Yardımcısı Ilze Brands Kehris da toplantıda yaptığı konuşmada, BM’nin Rus askerleri ve irtibatlı kümelerin Ukraynalı sivilleri “filtreleme” ismi verilen istilacı bir sürece tabi tuttuğunu doğruladığını söyledi. Brands Kehris de konuşmasında, Rusya tarafından gözaltına alınanlara erişim davetinde bulunurken şunları kaydetti: “Ofisimizin belgelediği durumlarda, ‘filtreleme’ sırasında, Rus silahlı kuvvetleri ve kontaklı silahlı kümeler, şahısları bazen zorla çıplaklık da dahil olmak üzere üst aramalarına ve ferdî özgeçmişleri, aile bağları, siyasi görüşleri ve bağlılıkları hakkında detaylı sorgulamalara tabi tuttu.”
Brands Kehris, BM İnsan Hakları ofisinin, taşınabilir aygıtlar da dahil olmak üzere ferdî eşyaların incelediğini, ferdî kimlik dataları, fotoğraflar ve parmak izleri topladıklarını belirtirken, ülkelerinin silahlı kuvvetleri yahut devlet kurumlarıyla bağları olduğu yahut Ukrayna yanlısı yahut Rusya aksisi görüşlere sahip olduğu algılanan Ukraynalı sivillerin keyfi olarak gözaltına alındığı, azap gördüğü yahut kaybolduklarını içeren hadiseleri belgelediğini söyledi.
Toplantıda Ukrayna ve kimi Batılı devletler de çocukların Rusya’ya yahut işgal ettiği topraklara zorla nakledilmeleri konusunda telaşlarını lisana getirdiler.
UKRAYNA: İNSANLARIMIZ SİBİRYA VE UZAK DOĞU’NUN İZOLE VE KÜLFETLİ BÖLGELERİNE GÖNDERİLİYOR
Ukrayna’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Khrystyna Hayovyshyn ise Rusya’nın Ukrayna’nın güney ve doğu bölgelerinden binlerce çocuk da dahil olmak üzere yaklaşık 2,5 milyon Ukraynalıyı zorla Rusya’ya götürdüğünü söyledi. Daimi Temsilci Yardımcısı Hayovyshyn konuşmasında, “İnsanlarımız Sibirya ve Uzak Doğu’nun izole ve problemli bölgelerine transfer ediliyor…Bu cürmün boyutu müthiş.” tabirlerini kullandı.