İslami Direniş Hareketi – Hamas, Suriye’deki Baas devrinin yıkılışını selamladı. Yeni idareye muvaffakiyetler diledi…bir de değerli not düştü: “Kardeşimiz Suriye’yi gaye alan rastgele bir İsrail planının ve hücumlarının karşısındayız.”
Hamas’ın kardeşliği sadece Suriye halkı ile değil, birebir zamanda iktidardaki Baas lideri Esad’laydı. Dönemin Hamas Resmi Sözcüsü ve Medya Sorumlusu Sami Abu Zihri’nin sözüyle “Bir babanın oğluna yapmayacaklarını, Esad Hamas’a yapmıştı”
HAMAS’LA YOLLAR BU TÜRLÜ KESİŞTİ
İsrail ve ABD’nin Ortadoğu planları ve baskıları, farklı gelenekten gelen bu iki kuvveti birbirine yaklaştırdı. Sineması biraz geri saralım.
Hamas 1987 yılında kuruldu. Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) rakibi olarak tarih sahnesine çıktı.
Filistin’in efsane lideri Ebu Ammar yani Yasar Arafat’ın, İsrail’le mutabakat teşebbüsleri üzerinden muhalefetle örgütünü güçlendirdi.
90’lı yıllarından başından itibaren Hamas’ın Siyasi Ofisi, Ürdün’ün başşehri Amman’daydı. Evvel burada bir temsilcilik açtı. Hamas’ın o dönemki lideri Musa Abu Marzuk’tu.
ARAFAT’IN ROLÜ VE SONRASI
Arafat ile İsrail ortasında, ABD’nin arabuluculuğunda 1993 yılında Oslo Mutabakatı imzalandı. Bu diyalog yerinden bir yıl sonra Arafat, 27 yıllık sürgünden dönüş müsaadesi aldı. Yeni kurulacak Filistin idaresine başkanlık etmek üzere Gazze’ye döndü.
İsrail, FKÖ ile mutabakat sağladıktan sonra bu uzlaşıyı teslimiyet olarak gören Hamas’la çabayı artırdı. Bu sırada İsrail baskıları artınca Ürdün, Marzuk’u 1995’te hudut dışı etti.
MEŞAL’E SUİKAST
Hamas için yeni bir dönüm noktası iki yıl sonra önderlerinden Halid Meşal’e yapılacak suikast olacaktı. Meşal MOSSAD saldırısından sağ kurtuldu. Lakin, Ürdün artık İsrail’le güzel geçinmek istiyordu ve Meşal’e “ülkeyi terk et” dedi. Bu birinci hançerdi. İkinci hançer, 1999’da Kral Hüseyin de ölünce geldi. Ürdün idaresi Hamas’ın Amman’daki ofislerini kapatma, önderlerini tutuklama kararı aldı.
DÖNÜM NOKTASI
Meşal’i kabul eden ülke bulmak zordu. Tam bu sırada imdada yetişen Suriye oldu. Esad 2000 yılında babasının yerine geçmişti. Hamas’ın yeni karargâhının ve başkanlarının yeri artık Şam’dı.
Suriye’deki Baas idaresi, harekete çok değerli ayrıcalıklar tanıdı.
Meşal ile Esad ortasındaki şahsî bir dostluk da başladı. Bir abi-kardeş bağlantısı gelişti.
Meşal, Esad’ı şöyle övüyordu: “Esad, Arap ve İslam âleminin en büyük halk kahramanıdır, gerçek tek önderidir. Allah’ın İslam âlemine gönderdiği bir lütuftur. Hakkını hiçbir vakit ödeyemeyiz”
ŞAM’DA UZUN SÜREN YOLDAŞLIK
Hamas’ın Şam serüveni 10 yıldan fazla sürdü… Ta ki Arap Baharı ateşi, 2011 yılında Suriye’yi yakmaya başlayınca kadar… Hamas bir karar almak zorundaydı. Ya Esad’a sırtını dönecek ya da Suriye direnişine dahil olacaktı. Hamas’ı destekleyen ‘Sünni blok’ bastırdı… Meşal, birinci seçeneği tercih etti. Hamas’ın yeni adresi Suriye muhaliflerine para akıtan Katar oldu. Meşal ve yardımcıları Doha’ya, yardımcısı Musa Ebu Marzuk ise Mısır’a yerleşti. Hamas’ın Gazze’deki siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, Esad’ı yıkmak isteyen takımlara takviyesini açıkladı. Fakat Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları, bu karara muhalif kaldı. Çünkü, 90’lı yıllardan bu yana Hamas’ın savaşçı niteliği İran tarafından yükseltilmişti. Suriye de Filistin’e ve Lübnan’a giden yoldu. Bu yoldan yıllarca hem Hizbullah’a hem de Hamas’a yardım gelmişti.
ESAD DİRENİNCE TEKRAR BARIŞTILAR
Fakat, ABD-İsrail işbirlikçisi Körfez ülkelerinin dediği oldu…Hamas ve Şam karşı cephelere yerleşti. Lakin, uzun vadede beklenen sonuç doğmadı. Esad, dişli çıktı ve 14 sene direndi. Ve bundan üç sene evvel Moskova ve İran bir teşebbüste bulundu…
Katar’da yaşayan Hamas’ın sonraki lideri İsmail Haniye, Moskova’ya giderek Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la görüştü.
Hamas’ın seviye yetkilileri de Şam’a bir dizi ziyaret yaptı ve devamında Esad ile Hamas barıştı.
AKSA TUFANI SONRASI
Hamas’ın İsrail’e karşı başlattığı, Aksa Tufanı harekatında da Suriye direkt bu harekatı destekledi. Kendi topraklarını, Hamas ve Hizbullah direnişine açtı.
İsrail’e karşı can ve kan vererek bedel ödeyen üç kuvvetin yolları böylelikle yine keşişti: İran, Hizbullah ve Hamas.
ESAD YIKILDI, TARİH TEKRARLANDI
8 Aralık’ta ise Şam’ın düşüşünden sonra yeni bir durum ortaya çıktı. Esad’ın devrilmesinden en çok şad olanlar, İran ve Hizbullah’ın Suriye alanındaki varlığından rahatsız olan ülkeler. Bu ülkeler kendilerini İsrail’e karşı ve Hamas’ın dostu olarak görüyor.
Ancak İsrail’in yaptıklarına bakınca Filistin davasının bu sonuçtan çıkarlı çıkacağını söylemek güç. İsrail, Esad’dan sonra fırsat bu fırsat Suriye’yi ateşe verdi, savunma alt yapısını tek tek bombaladı. Tel-Aviv, yaptığı açıklamalarda, yeni durumdan sonuna kadar yararlanacağını belirtiyor.
Hamas’ın hem İsrail planına dikkat çekip hem Suriye’deki yeni iktidarı alkışlaması önemli bir sorgulamayı getiriyor. Hamas’ın Şam’daki yeni dostları, Esad ve İran üzere uzun müddetli olacak mı göreceğiz.
Osman Erbil
Odatv.com