Futbolda VAR sistemi tüm süratiyle devam ediyor. Türkiye’de artık yabancı VAR hakemleri var. Sıkıntılar bitiyor mu? Alışılmış ki hayır. Yalnızca Türkiye’de değil, Avrupa’nın en kıymetli liglerinde de kimi kulüpler yerli hakem istemediklerini söylüyor.
VAR öncesinde hakem tartışmaları natürel ki vardı. Ancak şu anda gelinen noktada VAR sistemi, hakemlerin defolarını, önyargılarını, kaygılarını ve kurallar konusundaki yetersizliklerini net bir formda ortaya koyuyor. Bundan ötürü kulüpler, hakemlerin yeterliliği konusunda kuşkuya düşüyor.
Son olarak İspanya’da Real Madrid, İspanyol hakem istemediklerini açıkladı. Bu, yıllardır yerli hakem istemeyen kulüplerimizin istekleriyle teğe bir örtüşüyor. Öteki taraftan Türkiye’de VAR hakemlerinin bile yerli olmasını istemiyoruz. Şu anda öbür ülkelerin önündeyiz. Biz ismi hakem olan hiç kimseye tahammül edemiyoruz.
VAR sistemi, İngiltere Federasyon Kupası’nda beşinci cinse kadar uygulanmıyor. Bu yüzden de açıkçası hakemlerin ve bilhassa yardımcı hakemlerin verdikleri kararları ilgiyle izliyoruz. Yardımcı hakemler güya o eski odaklanmış hallerini kaybetmiş durumdalar. Biraz niyet tembeli olmuşlar güya. Manchester United’ın Leicester City’yi yendiği maçta çok net bir ofsaytı atladı yardımcı hakem. Tahminen VAR sistemi öncesinde olsaydı bu hakem çabucak bayrağını havaya kaldıracaktı. Lakin bu gol geçerli sayıldı. Bu sefer de VAR destekçileri sevindiler. Halbuki her şey birbirinin içinde.
Şu anda Avrupa futbol piyasasında büyük paralar dönüyor. O kadar büyük paralar ki, en küçük bir müdahale, en küçük bir yanılgı paranın gidiş istikametini değiştiriyor. Bu yüzden de bundan 30-40 yıl öncesinin yanlışlara hoşgörülü bakan kulüpleri yok artık. Artık kimse hakemlerin yaptıkları yanlışları günahsız olarak görmemeye başladı. Asıl sorun bu. Ve bunun sonunda iş çok farklı noktalara gidecek. Tahminen maçları büsbütün yapay zeka yönetecek. Lakin o vakit da bu yapay zekayı ayarlayanın tuttuğu gruptan başlanarak hayat kıssası incelenecek.
Para büyüdükçe itimat azalıyor. Ve hiçbir hakemin bu yükselen tempoda herkesi memnun edecek, herkesi tatmin edecek kararlar vermesi mümkün değil. Bir de işin içine bahis, önyargı üzere şeyler girince inanç ortamı büsbütün dağıldı.
Önümüzdeki aylarda Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nde de kestirim ediyorum her hakem kararı didik didik edilecek. Burada şu soruyu sormak lazım. Birkaç yıl daha bu iş artarak devam ederse biz tekrar o Taş Devranı kurallarına geri dönecek miyiz? Yoksa futbolu büsbütün yapay zekaya teslim edip kararlarına güvenecek miyiz?