Genel Sıhhat İş Sendikası, Sıhhat Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği’nin 15 unsurunun iptal edilmesi istemiyle Danıştay’da dava açtığını açıkladı.
Genel Sıhhat İş Sendikası, bugün yaptığı yazılı açıklamada, 12 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Sıhhat Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği’ne karşı Danıştay’da iptal davası açtığını duyurdu. Genel Sıhhat İş Sendikası Genel Lideri Derya Uğur’un imzasını taşıyan açıklamada, hukuka alışılmamış olduğu gerekçesiyle iptali ve yürütmesinin durdurulması istenen 15 husus hakkında bilgi verildi. Açıklamada şunlar kaydedildi:
“Nöbet ve icap nöbetlerinin mesai içi çalışma olarak değerlendirilebilmesi mümkün değildir”
“Yeni yönetmeliğin ‘Amaç’ başlıklı 1. hususunda, ‘disiplin durumu’ ibaresi yer almaktadır. Ama bu yönetmelik, bir disiplin yönetmeliği değildir. Bu nedenle maksat da disiplin durumuyla kontaklı olamaz. Yeni yönetmeliğin ‘Kapsam’ başlıklı 2. hususu incelendiğinde, sterilizasyon ünitelerinde ve Bakanlık merkez teşkilatında vazife yapan sıhhat çalışanlarının bu yönetmelik kapsamına alınmadığı görülmektedir. Bu bakımdan yeni yönetmelik, eksik düzenleme içermektedir. Yeni yönetmeliğin 4/1-s unsuruna nazaran ‘mesai içi çalışma’, mesai saatleri içinde yapılan çalışmalar ile nöbet ve icap nöbetlerinde yapılan çalışmaları söz etmektedir. Her ne kadar kelam konusu düzenleme ile ‘nöbet ve icap nöbetleri’ mesai içi çalışma müddetine dahil edilmiş ise de nöbet ve icap nöbetlerinin mesai içi çalışma olarak değerlendirilebilmesi mümkün değildir.
“Yönetmeliğin reklamı kapsamında verilen vaatlerin, ihdas edilen düzenlemelerde karşılık bulmadığı görülmektedir”
Yeni yönetmeliğin 5. hususunun 2. fıkrasında yer alan düzenlemeye nazaran; ‘Bakanlık ve bağlı kuruluşlarının takım ve durumlarına (döner sermaye dâhil) atanan ve 209 sayılı Kanun’un 5’inci unsuru (altıncı fıkrası kapsamında ek ödeme alanlar hariç) yeterince döner sermaye gelirlerinden ek ödeme alan eğitim görevlilerine en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) yüzde 410’u; uzman tabip, tıpta uzmanlık mevzuatına nazaran uzman olanlar ile uzman diş tabiplerine yüzde 335’i, pratisyen tabip ve diş tabiplerine ise yüzde 265’i oranında, rastgele bir katkıya bağlı olmaksızın merkezi idare bütçesinden ek ödeme yapılır. Bu ödemeye hak kazanılmasında ve ödenmesinde, aylıklara ait kararlar uygulanır. 209 sayılı Kanun’un ek 3’üncü hususu gereği yapılan aylık ek ödeme meblağı, bu yönetmelik kapsamında birebir aya ait yapılacak temel ek ödeme meblağından mahsup edilir. 209 sayılı Kanun’un ek 3’üncü unsuru gereği yapılan ek ödemenin bu yönetmelik kapsamında birebir aya ait olarak yapılacak ek ödemeden fazla olması halinde ortadaki fark geri alınmaz’.
Yine 5. hususun 3. fıkrasında yer alan düzenleme de şu biçimdedir: ‘209 sayılı Kanun’un 5’inci unsurunun ikinci fıkrası uyarınca çalışana her ay yapılacak ek ödeme net fiyatı, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin ek 9’uncu hususu uyarınca takım ve misyon unvanı yahut durum unvanı prestijiyle belirlenmiş olan ek ödeme net meblağından az olamaz. Bu biçimde merkezi idare bütçesinden yapılan ek ödeme meblağı, bu yönetmelik kapsamında birebir aya ait yapılacak temel ek ödeme meblağından mahsup edilir.’
Yapılan kelamlı açıklamalarda ‘mahsuplaşma bulunmadığının’ belirtilmesine karşın üstte belirtilen iki düzenlemede de ‘mahsuplaşma işleminden’ kelam edilmektedir. Yönetmeliğin reklamı kapsamında verilen vaatlerin, ihdas edilen düzenlemelerde karşılık bulmadığı görülmektedir.
“Kendisine disiplin cezası verilen bir sıhhat çalışanının ek ödeme yapılmamak suretiyle ikinci sefer cezalandırılması, yinelenmiş cezalandırma yasağına aykırı”
Yeni yönetmeliğin 6/3-a-2 unsurunda yer alan düzenlemeye nazaran; ‘Bu ödeme, disiplin cezası alanlardan, uyarma ve kınama cezası alanlara bir ek ödeme periyodu, aylıktan kesme cezası alanlara iki ek ödeme periyodu, kademe ilerlemesi cezası alanlara üç ek ödeme devri müddetince yapılmaz’. Kendisine disiplin cezası verilmiş olan bir sıhhat çalışanının, yeni yönetmelik ile ‘ek ödeme almama’ halinde tekrarlanmış bir cezayla cezalandırılması mümkün değildir. Hakikaten tarz istikametinden, yeni yönetmelik bir disiplin yönetmeliği olmadığı üzere, kendisine disiplin cezası verilen bir sıhhat çalışanının ek ödeme yapılmamak suretiyle ikinci sefer cezalandırılması hem tekrarlanmış cezalandırma yasağına karşıt hem de ‘mülkiyet hakkının’ açık ihlalini oluşturmaktadır.
“‘yirmi gün’ ibaresi yönetmelikten çıkarılmış, ek ödemelerin ödeme vakti ile ilgili olarak belirsizlik durumunun ortaya çıkmasına sebebiyet verilmiştir”
04.03.2020 tarih ve 31058 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren ‘Sağlık Bakanlığına Bağlı Sıhhat Tesislerinde Vazifeli İşçiye Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik’in ‘Ek Ödeme Zamanı’ başlıklı 14. unsurunun 1. fıkrasında yer alan düzenlemeye nazaran; ‘Ek ödeme, aylık devirler halinde yapılır. Dağıtılmasına karar verilen ek ödeme meblağı, o devrin bitiminden sonraki yirmi gün içinde hak sahiplerine ödenir’ düzenlemesi ile yirmi gün içerisinde ödemeye dair bir düzenleme bulunmaktaydı. Lakin yeni yönetmeliğin ‘Ek Ödeme Zamanı’ başlıklı 12. hususunun 1. fıkrasında yer alan düzenlemede sırf ‘Ek ödeme, aylık devirler halinde yapılır’ halinde bir düzenlemeye yer verilerek, ‘yirmi gün’ ibaresi, yönetmelikten çıkarılmış, ek ödemelerin ödeme vakti ile ilgili olarak belirsizlik durumunun ortaya çıkmasına sebebiyet verilmiştir.
“Söz konusu katsayı oranları açıkça hukuka aykırıdır”
Yeni yönetmeliğin ‘EK-3A Taban Ödeme Katsayıları Tablosu’ içeriğinde, ‘Hizmet Sınıfı (Tabip Dışı)’ başlığı altında, 5. sırada ‘sağlık hizmetleri’ için 0,32 katsayı oranı, 6. sırada ‘diğer lisansiyerler (sivil savunma uzmanı, diyetisyen, fizyoterapist, psikolog, çocuk gelişimcisi, toplumsal çalışmacı, biyolog, mühendis, veteriner doktor, kimyager, sosyolog ve benzerleri)’ için 0,32 katsayı oranı, 7. sırada ‘genel yönetim hizmetleri’ için 0,16 katsayı oranı, 8. sırada ‘teknik hizmetler’ için 0,16 katsayı oranı, 10. sırada ‘yardımcı hizmetler’ için 0,12 katsayı oranı düzenlenmiştir. Kelam konusu katsayı oranları, listede takım ve unvanları sayılmış olan sıhhat çalışanları bakımından hak edilen ve emeğin karşılığı olan ödemelerin yapılmasının önüne geçecek kadar cüzidir. Günümüzün ekonomik şartlarında belirtilen katsayılar üzerinden hak edilen maddi getirinin elde edilmesi mümkün olmadığından, kelam konusu katsayı oranları açıkça hukuka alışılmamıştır.”