DUVAR – İfade özgürlüğünün engellenmesi, gazetecilere, müelliflere, yayıncılara yönelik baskıların artması nedeniyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Türkiye Muharrirler Sendikası, PEN Muharrirler Derneği, DİSK Basın İş ve Türkiye Yayıncılar Birliği bir ortaya gelerek ‘Gazeteciye, müellife, yayıncıya baskıya hayır’ toplantısı düzenledi.
Moderatörlüğünü TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş’in üstlendiği toplantıda Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Lideri Vahap Munyar, Türkiye Gazeteciler Sendikası Eğitim Sekreteri Didem Mercan, Türkiye Müellifler Sendikası Genel Sekreteri Tahir Şilkan, PEN Yazarlar Derneği Başkanı Zeynep Oral, DİSK Basın İş Genel Lideri Turgut Dedeoğlu ve Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk kelam aldı. Toplantıda, toplumu sarsan her olayda gazetecilere, müelliflere, yayıncılara yönelik gaye gösterme, fizikî hücum, haksız, hukuksuz gözaltı ve tutukluluğa itirazlar gündeme getirildi. TBMM’de şimdilik torba maddeden çıkarılan tesir ajanlığı düzenlemesinin iptal edilmesi istendi.
VAHAP MUNYAR: TESİR AJANLIĞI DÜZENLEMESİNİN KALDIRILMASINI İSTİYORUZ
Toplantıda Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Lideri Vahap Munyar yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Basın ve kanıyı tabir özgürlüğü önündeki manilerin tekrar Türkiye gündemini belirlediği bir günde birlikteyiz. Yurttaşların gerçekleri öğrenme, yanlışsız haber alma hakkı olan basın özgürlüğünün önündeki mahzurlar, gazetecileri, müellifleri, yayıncıları, aydınları ve bu ülkede yaşayan her yurttaşı olumsuz etkiliyor. Sansür, oto sansür, haberlere erişimin engellenmesi, yayın durdurma, ağır para cezaları, resmi ilan kesintileri, basın ve kanıyı söz özgürlüğünün önündeki değerli problemler olmaya devam ediyor. Basın işçilerine yönelik ruhsal ve fizikî şiddet, amaç gösterme hareketleri maalesef her gün biraz daha artıyor. Haksız gözaltı ve tutukluluk kararlarıyla gazetecilerin mesleklerini sürdürmeleri, haberin özgür dolanımı engelleniyor. Son olarak ekim ayı içinde TBMM’ye getirilen Noterlik Kanun Teklifi’nde yer alan Tesir Ajanlığı Düzenlemesi ise yaşadığımız ağır problemleri farklı bir boyuta taşıyor. Temel hak ve özgürlüklere müdahale niteliğinde olan tesir ajanlığı düzenlemesinin Anayasa’ya ters olduğunu ve yasa teklifinden çıkarılması gerektiğine daima dikkat çektik. Düzenlediğimiz toplantı öncesi TGC’nin, basın meslek örgütlerinin, muhalefet partilerinin itirazlarıyla tesir ajanlığı düzenlemesinin şimdilik torba maddeden çıkarıldığını gördük. Yapılan açıklamalara nazaran TBMM’deki bütçe görüşmelerinden sonra muhalefet partileriyle görüşüldükten sonra bu düzenleme yine gündeme getirilecek. Daha evvel de açıkladığımız üzere tesir ajanlığı düzenlemesi ile toplumda infial yaratan, şok eden, rahatsız eden bilgi ve kanıların susturulması bu yolla mümkün olabilecektir. Düzenlemenin neyi cezalandırdığı muhakkak değildir. Düzenlemenin muğlaklığı Anayasanın 38. Maddesi’nde sözünü bulan cürüm ve cezada yasallık unsuruna de ters bir düzenlemedir. Biz bu düzenlemeden büsbütün vazgeçilmesini istiyoruz. Ayrıyeten biliyorsunuz, dünyada gerçeğin peşinde olan gazetecilere şiddetin arttığı bir devirdeyiz. İsrail’in insanlık dışı ataklarıyla bugüne kadar Gazze’de 188 gazeteci öldürüldü. İsrail’in sivillere, sıhhat çalışanlarına ve gazetecilere yönelik taarruzlarını bir defa daha kınıyoruz.”
SİBEL GÜNEŞ: GAZETECİLERE CÜRÜM UYDURMAK İÇİN ÇALIŞILIYOR
Toplantının moderatörlüğünü yapan TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş ise gazetecinin haber yaparken engellendiğine, gaye gösterildiğine, basın kartının iptal edildiğine işaret ederek şöyle konuştu: “Gazetecilere, müelliflere, yayıncılara cürüm uydurmak, buna bir yasal düzenleme yapmak maksadıyla çalışan iktidar ve ortaklarının misyon yaptığı bir ülkedeyiz. Toplumu sarsan her olayda gazeteciler maksat gösteriliyor. İktidar ve ortaklarının kamu faydasını ihlal eden çalışmalarını haberleştiren her gazeteci haksız gözaltı ve tutukluluk baskısı altında tutuluyor. Tekzip yayınlanacak haberlerde bile gazetecilerin tutuklandığı bir periyoda geçtik. İktidar ve ortaklarından kelam ederken ‘gülümsedi’ diye maksat gösterilir oldu gazeteciler. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti olarak haberin cürüm olmadığını anlatmaya devam edeceğiz. Gazeteciler vazifelerini yapmasa Narin Cinayeti, Yeni Doğan Ağır Bakımda ölen bebekler kamuoyunda bu türlü tesirli yer alacak, yaptırım uygulanacak mıydı? Âlâ ki kozmik etik unsurlarla vazifesini yapan meslektaşlarımız yılmadan vazifelerini yerine getiriyor. Tesir ajanlığı düzenlemesinin büsbütün kaldırılmasını istiyoruz.”
DİDEM MERCAN: GAZETECİLERE YÖNELİK SON ATAK TESİR AJANLIĞIDIR
Türkiye Gazeteciler Sendikası Eğitim Sekreteri Didem Mercan da yaptığı konuşmada ”Mesleğimize yönelik her cinsten atağa karşı olduğumuzu söz etmek için toplandık. Gazeteciliğe ve gazetecilere yönelik son atak, tesir ajanlığı yasa tasarısıdır. Tasarı şimdilik bertaraf edilmiş gözüküyor fakat bu tehdide karşı uyanık kalmaya devam etmek, tetikte olmak meslek örgütü olarak, sendika olarak sorumluluğumuzdur” dedi ve şöyle devam etti: “İktidar ortakları AKP ve MHP tarafından geçen Mayıs’ta gündeme getirilen tesir ajanlığı tartışması, yaz devrinde rafa kaldırılmıştı. Meclis açılır açılmaz, Noterlik Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifinin içinde tekrar önümüze getirildi. Meslek örgütlerinin, sivil toplumun, muhalefetin kitlesel yansısı ile geri çekildiği açıklandı. Lakin Dezenformasyon Yasası sürecinden de biliyoruz ki, iktidar bir yasaya gereksinim var diyorsa, onu meclisten geçirmek için ne gerekiyorsa yapar. Hâlihazırda iktidar, iktidardakilerin aileleri ve iktidara yakın iş insanlarıyla ilgili haber yapmanın fiilen yasak olduğu, haberlere saniyesinde erişim manisi getiren savcıların, yargıçların olduğu bir hukuk sisteminde, casus damgasının en kolay yapıştırılacağı meslek kümesinin gazeteciler olacağı açıktır. Bu sebeple kelam konusu teklif, ne artık, ne de daha sonra yasalaşmalı, zati kırıntılarını arayıp bulmaya çalıştığımız basın özgürlüğü, büsbütün ortadan kalkmamalı.”
TAHİR ŞİLKAN: “ETKİ AJANLIĞI” YASA TASARISINI KABUL ETMİYORUZ!
Türkiye Müellifler Sendikası ismine kelam alan Genel Sekreter Tahir Şilkan ise konuşmasında şu görüşlere yer verdi: “Torba Kanun içerisinde Meclis’e sunulan ve tesir ajanlığı olarak nitelenen yasa tasarısı, basın özgürlüğüne, fikir özgürlüğüne açık bir tehdit, kelam söyleme ve yazma hakkına direkt ataktır. Belirsizliklerle dolu bu tasarı ile gazetecilerin halkı aydınlatacak haber yapmaları, ağır mahpus cezası tehdidiyle ortadan kaldırılmak istenmektedir. Demokratik kitle örgütlerinin siyasi iktidarı eleştirmesi engellenmeye çalışılmaktadır. Biz gazeteci-yazar ve yayın örgütleri olarak; bu yeni hata düzenlemesine karşı birlikte karşı koyacağımızı kamuoyuna duyurmayı misyon sayıyoruz. Halkın haber alma hakkını savunmak ve gerçeği ortaya koymak ismine üzerimize düşen her sorumluluğu yerine getireceğiz. Bu nedenle, tüm meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla dayanışma içinde bu hukuk dışı yasal düzenlemeye karşı çıkacak ve kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğiz. Özgür bir basını, tabir özgürlüğünü, kelam söyleme ve yazma özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz.”
ZEYNEP ORAL: TESİR AJANLIĞI YASALAŞIRSA PARTİLER BİLE NİYETİNİ AÇIKLAYAMAZ
PEN Yazarlar Derneği Başkanı Zeynep Oral ise tesir ajanlığı düzenlemesiyle iktidarla birebir niyette olmayan herkesin türel delil olmadan casus olarak nitelendirilebileceğini vurgulayarak şu mevzulara dikkat çekti:
“İktidarın tesir ajanlığı düzenlemesi ikinci kere geri çekildi. Yarın öbür gün, sözleri değiştirip tekrar önümüze sürecekler. Fakat rastgele bir şeyin değişeceğini sanmıyorum. Zira iktidarın hedefi aşikardır. İktisat, yoksulluk, işsizlik, hukuksuzluk, eğitim rezilliği, bayan, bebek, hayvan cinayetleriyle değil de tesir ajanlığı üzerinde epey ısrarın nedeni muhakkaktır. Maksat bilindiği üzere tüm muhalif sesleri susturmaktır. Bu teklif yasalaşırsa, bundan sonra partiler bile kendi fikrini açıklayamaz, bu doğrultuda kampanya yapamaz. Demokratik, kozmik, çağdaş telaffuzları benimseyen her STK artık casus muamelesi görebilecek. Demokratik, laik hukuk devletinin olmazsa olmazları yerine getirinceye kadar gazeteciye, müellife, yayıncıya baskıya hayır diyoruz.”
TURGUT DEDEOĞLU: EKİM AYI İÇİNDE 104 GAZETECİ YARGILANDI
DİSK Basın İş Genel Başkanı Turgut Dedeoğlu ise konuşmasında son bir ay içindeki gazetecilere yönelik hak ihlallerine işaret etti ve şunları söyledi:
“Geçtiğimiz ekim ayı içinde 39 evrakta 104 gazeteci yargılandı, 11 gazeteciye 19 yıl 8 ay mahpus cezası verildi. Yedi gazeteciye soruşturma, altı gazeteciye dava açıldı. 19 gazeteci gözaltına alındı. Yedi gazeteci tehdit edildi. Yeni Ömür Gazetesi’nin beş sayısına toplatma kararı verildi. 30 yıldır yayın yapan Açık Radyo’nun RTÜK kararı ile karasal yayını durduruldu. Gazetecilere baskılar arttı. Tesir ajanlığı düzenlemesi bu tabloyu daha da ağırlaştıracak. Sonuç olarak demokratik hukuk devletinde geçerli olan temel anayasal teminatlara alışılmamış düşen, ceza hukuku prensipleriyle çelişen, ülkemizin bağlı olduğu milletlerarası insan hakları hukuku kapsamında saygınlığını olumsuz etkileyecek bu düzenlemenin taslaktan çıkarılmasını talep ediyoruz.”
KENAN KOCATÜRK: BU DÜZENLEMEYLE CEZAİ SÜREÇ VE YARGILAMALARIN ÖNÜ AÇILIYOR
Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk de konuşmasında tesir ajanlığı düzenlemesinin geri çekilmesine dikkat çekerek “
Demokratik bir hukuk devletinde, kişi özgürlüğü ve güvenliği ile tabir özgürlüğü hakkını yakından ilgilendiren, ceza hukuku alanında bilinmeyen, ne biçimde yorumlanacağı öngörülebilir olmayan sözlere yer verilmesini kabul etmek mümkün değildir” dedi. Kenan Kocatürk konuşmasını şöyle sürdürdü: “Söz konusu düzenleme, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin ana çalışma mevzularından biri olan niyet, söz ve yayınlama özgürlüğü önünde sansürün ve daha da berbatı, giderek olağanlaşan oto sansürün de artmasına neden olabilecek bir kapsama sahiptir. Bugüne kadar hem kültür kitaplarında, hem K-12 eğitim yayıncılığında, çocuk, gençlik kitaplarında gördüğümüz baskıların, keyfi değerlendirmelerin sonucunda, bu türlü bir kanun teklifinin araştırma yayınlarına ve akademik alandaki çalışmalara yeni baskılara yol açacağı gerçekçi bir kaygımızdır. Günümüzde ders kitaplarından aşk sözünün çıkarıldığına tanıklık ediyoruz. Büsbütün belirsizlik getiren bu taslakla müellifler, muhalifler, demokratik kitle örgütleri ve STK’lara karşı cezai süreç ve yargılamaların önü açılmaktadır. “
(HABER MERKEZİ)