Yunanistan Ulusal İstihbarat Servisi (EYP) 50 yıl evvel Türkiye’nin Kıbrıs’a askeri müdahalesini tetikleyen darbeye dair kimi evrakların kapalılığını kaldırdı. Kısmen sansürlenerek yayınlanan 58 evrakta 1974 yılının Temmuz-Ağustos aylarına ilişkin istihbarat bilgileri yer alıyor.
DW Türkçe’nin aktardığına nazaran, periyodun Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios’a yönelik 15 Temmuz tarihli darbeden beş gün sonra Türkiye Ada’ya asker çıkarmıştı. O tarihte Atina’da iş başındaki cunta rejimince desteklenen darbe Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşmesini hedefliyordu. EYP’nin kapalılığını kaldırdığı dokümanlara nazaran Yunanistan’ı içişlerine karışmakla suçlayan birtakım Kıbrıslı yetkililer, darbeden günler öncesinde Ada’daki Yunan askeri varlığının hudut dışı edilmesini tartışıyordu
Belgeler, Atina’daki cunta rejiminin darbe hazırlıklarını istihbarattan gizlediğini de ortaya koyuyor.
Atina Ulusal Üniversitesi’nden tarih profesörü Evanthis Hatzivassiliou, “Yunanistan’daki diktatörlüğün sırf nitekim gerekli olanları darbe konusunda bilgilendirdiğini” söyledi. Hatzivassiliou’ya nazaran darbe sonrasında ise EYP, Türkiye’nin savaş hazırlıklarını “oldukça doğru” biçimde tespit etti lakin Atina ihtarları görmezden geldi.
Türkiye’nin müdahalesinden kısa müddet sonra Yunanistan’daki cunta rejimi yıkılmıştı.
Belgelerin yayınlanmasından sonra EYP Başkanı Themistoklis Demiris, “Elli yıl geçmişe bakmak için gereğince uzun ve inançlı bir süre” dedi, teşkilatın daha fazla evrakın kapalılığını kaldıracağını söyledi.
EYP’nin adımı Ankara ve Atina ortasında münasebetleri geliştirmeye yönelik teşebbüsleri izliyor. Yunan istihbaratının ismi 2022 yılında kimi bakanların ve devlet yetkililerinin dinlendiği ‘telekulak’ skandalına karışmış, talimatı Başbakan Kiryakos Mitsotakis’in verdiği argüman edilmişti.
(ALINTI)